අපේ ඉංග්‍රීසි සහ Zoe Kai Psyché

ඉංග්‍රීසි කියන මාතෘකාව මේ බ්ලොග් අඩවියට නුපුරුදු එකක් නම් නෙවෙයි. මුල ඉඳලා අනං මනං ලෝකය කියවපු අයට මතක  ඇති ඉංග්‍රීසියෙන් ලියවුනු මේ ලිපිය. ඉන්පසු මෑතකදී ලියවුනා සහනිගේ ඉංග්‍රීසි ගැන. ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගැනීම,එහි වැදගත් කම  සහ ඉංග්‍රීසි නිසා අපේ සමාජය හිතන පතන විදිය වෙනස් වුන ආකාරය ගැන ඒ ලිපි වලින් සුළු වශයෙන් අවධානයට ලක් වුණා. ඉංග්‍රීසි ගැන තවත් ලිපියක් ලියන්න හේතු පාදක වුනේ රෝම සාහිත්‍යයේ එන ජුවෙනල් ගේ Satires හි තිබෙන එක්තරා සටහනක්.

 ජුවෙනල් ඔහුගේ Satires ලියන කාලයේ ග්‍රීක සංස්කෘතියේ සහ භාෂාවේ බලපෑම රෝමයට තදින්ම දැනුනා,  හරියට දැන් අපිට ඉංග්‍රීසියේ රස්නය තදින්ම දැනෙනවා වගේ. ඉතිං ජුවෙනල් ග්‍රීක භාෂාව සහ සංස්කෘතිය පස්සේ යන රෝම වරුන් උපහාසයට ලක් කරන්න ඔහුගේ Satires, එහෙම නැත්තම් උපහාසාත්මක සාහිත්‍ය නිර්මාණ භාවිත කළා. Satires  හි එක තැනක ජුවෙනල් කියනවා මෙහෙම.

"Our Provincial dollies ape Athenian fashion, it's smart
To chatter away in Greek - though what should make them blush
Is their slipshod Latin. All their emotions - fear,
Anger, happiness, anxiety, every inmost
Secret thought - find expression in Greek"

අපිට තේරෙන සිංහලෙන් කියනවා නම් ;

"අපේ ගම් වල ඉන්න කෙල්ලොත් දැන් ඇතන්ස් නගරයේ විලාසිතා කරන්න පටන් අරගෙන. ග්‍රීක් වලින් කතා කරන එක ලොකු ආඩම්බරයට කාරණයක් වෙලා. ඒ වුනාට ලතින් කතා කරගන්න බැරි එකට තමා ඒ ගොල්ලෝ ලජ්ජා වෙන්න ඕනේ. දැන් එයාලගේ හැම සිතුවිල්ලක්ම ;බය තරහ , සතුට, සාංකාව සහ කියන්න බැරි හැඟීම් පවා ග්‍රීක භාෂාවෙන් එළියට එනවා"

ඇතන්ස් කියන්නේ ග්‍රීසියේ ප්‍රධාන නගරයක්, ලතින් කියන්නේ රෝම වැසියන්ගේ මව් භාෂාව. මේ කතාවේ ලතින් කියන තැනට ඉංග්‍රීසි කියලා දාලා ඇතන්ස් වෙනුවට වෙන කොහෙහරි බටහිර නගරයක නමක් දැම්මොත්?

අවුරුදු දෙදහස් ගණනකට කලින් ජුවෙනල් ලියපු දේවල් අදටත් වලංගු බව හිතනකොට හරිම පුදුමයි. ඉංග්‍රීසි (හෝ වෙනත් විදේශීය භාෂා) නිසා සංස්කෘතිය සදාචාරය නැති වෙලා යනවා කියලා එදත් කියලා තියනවා, අදත් එහෙමයි, හෙටත් එහෙමයි කියලා කියලා කතාව නතර කරන්න පුළුවන්. සමහරු කියන්න පුළුවන් ශිෂ්ටාචාරයක් ඉදිරියට යෑමට නම් වෙනසක් අවශ්‍යයි කියලා. සංස්කෘතිය කෙසේ වෙතත් මේ පාඨය ඇතුලේ තව ලස්සන කතාවක් තියනවා.

"වැරදි වැරදි ලතින් කතා කරනකොට මේ කියන රෝම වරුන්ගේ මුණු රතු වෙන්නේ නෑලු"

දැන් එන්න ලංකාවට. කීයෙන් කී දෙනාද හරියට සිංහල දන්නේ? මම මේ ලියන ලිපියෙත් මම නොදන්නා වැරදි ඇති සිය ගානක්. නමුත් මම එවා ගැන හිතන්නේ නැතිව ලියනවා. වැරදි ව්‍යාකරණ සහිතව සිංහල ලිව්වා කියලා කාගේවත් මුණ රතු වෙන්නේ නම් නැති වේවි. අද කාලේ මාධ්‍ය ආයතන වලිනුත් වැරදි සිංහල ඇහෙනකොට අපි ගැන වැඩ වෙන්නේ මොකටද? නමුත් ගැටලුව මතුවන්නේ වැරදි සිංහල භාවිතා කිරීමට අපට ලැජ්ජාවක් ඇති නොවීම තුලයි. ඉංග්‍රීසි ව්‍යාකරණ වැරදීම ලැජ්ජාවක් ලෙස දුටුවත් සිංහල වැරදීම අද බොහෝ දෙනා ගණන් ගන්නෙවත් නැති තරම්. මේ තත්වයට හේතුව ලෙස මා දකින්නේ අපි සිංහල සහ ඉංග්‍රීසි භාෂා ඉගෙන ගන්න ආකාරය එකිනෙකට වෙනස් වීමයි.

අපි සිංහල ඉගෙන ගන්නේ කතා කරන එවා ඇහිලා, කියවලා සහ කතා කරලා මිසක් ව්‍යාකරණ ගැන මුලින් ඉගෙන ගෙන නෙවෙයි. නමුත් ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගන්න විදිය මීට වඩා වෙනස්.

ඉස්සෙල්ලම ඉගෙන ගන්න ඕනේ අකුරු ලියන විදිය. බල්ලා, පුසා, ගහ , මල කියලා ලියන්න පුරුදු වෙනවා ඊළඟට. ඊට පස්සේ ඉගෙන ගන්නවා tenses ටික. ඒ නීති වලින් පිට ඉංග්‍රීසි ලියන්න කියන්න බැහැ. නීතියෙන් පිට ගියොත් ඉංග්‍රීසි වැරදියි කියලා ඔන්න අපේ මොළයට යනවා පණිවිඩයක්. එතන ඉදන් ඒ රාමුව අපිව පාලනය කරනවා. නමුත් කාටවත් මතකද අපි ගොත ගහ ගහ සිංහල කතා කරනකොට අම්මලා මෙහෙම කිව්වා කියලා.

"පුතේ අපි කියලා පටන් ගත්තොත් යමු කියලා තමා ඉවර කරන්න ඕනේ, නැත්තම් වැරදියි "

භාෂාවට අවශ්‍ය විදියට අපේ ශරීරය තුල සිංහලය වර්ධනය වුනත් ඉංග්‍රීසිය අපේ මොළය ඇතුලට යන්නේ තවත් එක නීති වලින් පිරුණ විෂයක් විදියට විතරයි. එක නීතියක් කැඩුන ගමන් ස්නායු හරහා අපිට පණිවිඩයක් එනවා "ඔන්න grammar වැරදියි. verb  එකට s එකක් එකතු කරන්න." කියලා. ඔය පණිවිඩේ ඇතුලෙම හැංගිලා තියනවා "මම වැරදියි " කියන  හැඟීම. ඔන්න දැන් මුණ රතු වෙනවා, දාඩිය දානවා, කකුල් වෙව්ලනවා, අරයා මට හිනාවෙයිද? , සර් බනිද ?ලෙඩ ගොඩයි. අපි ඔය නීති දන්නේ නැති නම්? එහෙම නැත්තම් නීති යෙන් පිට ගියොත් වැරදියි කියන මතය අපේ ඔලුවේ නැත්තම්?

අන්න එදාට අපිත් කිසි ලැජ්ජාවක් නැතිව වැරදි වැරදි ඉංග්‍රීසි කතා කරාවි. වැරදි වැරදි කතා කරන ඉංග්‍රීසි අහගෙන ඉඳලා කවුරුවත් හිනා වෙන්නෙත් නැති වේවි.

ඉතිං කොහොමද සිංහල ඉගෙන ගන්න විදියටම ඉංග්‍රීසිත් ඉගෙන ගන්නේ.  මුලින්ම කියන්න ඕනේ බහුතරයකට මේක අමාරු වැඩක්. මොකද දැනටත් අපේ රටේ ගෙවල් වල පාවිච්චි කරන්නේ සිංහල භාෂාව. ළමයින්ට ඉංග්‍රීසි උගන්වන්න කියලා දෙමව්පියන් ඉංග්‍රීසියෙන් කතා කරන එක ප්‍රශ්නෙට විසඳුමක් වෙන්නේ නැහැ කවදාවත්ම. තව ව්‍යාකරණ ඉගෙන ගන්න එක නැවත්වීමත් උත්තරයක්‌ නෙවේ.

මට හිතෙනවා අපි ඉංග්‍රීසි උගන්වන විදිය පොඩ්ඩක් වෙනස් කලොත් හොඳයි කියලා. ඒ කියන්නේ ව්‍යාකරණ ගැන දෙවනුව සහ භාෂාව භාවිතය ගැන පළමුව සිතන විදියේ ක්‍රමයක්. අපි කතා කරනවා නම්, කියවනවා නම්, ලියනවා නම් භාෂාවේ ව්‍යාකරණ සහ වාක්‍ය විදි පිළිබඳව අදහසක් අපේ මනස තුල ඉබේම තැන්පත් වේවි. භාෂාව ටික කලක් මේ විදියට භාවිතා කරනකොට ඔන්න අපිට පුළුවන් ව්‍යාකරණ සහ භාෂා නීති වලට එන්න. වැරදි හදන්න ලේසියි, ඒ වගේම ගැඹුරු ව්‍යාකරණ තේරුම් ගන්නත් පහසුයි. හේතුව තමා අපි දැන් භාෂාව භාවිත කරන නිසා අපිට නොදැනීම ගැඹුරු ව්‍යාකරණ අපේ මනසේ තැන්පත් වීම. මතකද අපි සිංහල ව්‍යාකරණ ගැන හරියට ඉගෙන ගත්තේ සාමාන්‍ය පෙළ කාලේ කියලා. දැන් නම් ඒ තත්වය වෙනස් ද දන්නේ නැහැ හැබැයි.

ලොකු ලොකු ව්‍යාකරණ පාවිච්චි කරලා ලස්සන සිංහල වාක්‍ය ලියන්න දරුවන් පොළඹවන දෙමව්පියන් අද හරි අඩුයි. ඒ වුනාට හතර පහේ ඉන්න දරුවට ඉංග්‍රීසියේ ගැඹුරුම ව්‍යාකරණය කියලා දෙන්න මහන්සි වෙන දෙමව්පියන් නම් අප අතරේ ඕනෙවටත් වඩා ඇති. ඉංග්‍රීසි අමුතු භාෂාවක් නිසා මුල ඉඳලම හරියට ව්‍යාකරණ ඉගෙන ගන්න අවශ්‍යයි කියලා හිතන අයත් ඉන්න පුළුවන්. නමුත් මුල ඉඳලා ව්‍යාකරණයට විතරක් මුලිකත්වය දීලා ඉංග්‍රීසි ඉගෙන ගත්තම වෙන්නේ අර රාමුවෙන් පොඩ්ඩක් එළියට ආවොත් ලොකු ලැජ්ජාවක් සහ බයක් ඇති වීම. එහෙම නැත්තම් නීති වලට යටත් වෙලා ඉගෙන ගන්න තියන තවත් විද්‍යාවක් බවට ඉංග්‍රීසි පත් වීම. අද කාලේ Spoken English කියලා බෝඩ් කෑලි එල්ලගෙන ඉන්න ගොඩක් පන්තිවලත් වැඩ පටන් ගන්නේ ව්‍යාකරණ වලින්. ළමයි කතා කරන්න කලින් ව්‍යාකරණ ගැන හිතනවා නම් භාෂාවකින් සිදුවිය යුතු මුලිකම කාර්යය වත් ඉටු වෙන්නේ නැහැ.

සන්නිවේදනයෙන් එපිටට ගිය කාර්යයන් සඳහා භාෂාව භාවිත කිරීමේ ආරම්භය මෙතැන වන්නට පුළුවන් ;  නීතියට ලස්සනට ඉංග්‍රීසි කතා කරන්නේ ඉහල පැලැන්තියයි, ඉංග්‍රීසි ව්‍යාකරණ වරදවා කතා කරන්නේ ගැමියා යි. මේ විදියට ආරම්භ වෙන සමාජ බෙදීම් බොහෝ දුර යන්නට පිළිවන්. මෙවන් තත්වයක් තුල සිංහලයෙන් ටැබූ යැයි කියා හංවඩු ගැසූ මාතෘකා වුවද ඉංග්‍රීසියෙන් එළි පිට කතා කිරීමට සමාජය පෙළබෙන්නට ඇති ඉඩ වැඩියි. සිංහලයේ කුණු හරුප ඉංග්‍රීසියෙන් කිවූ විට ඇඟට නොදැනීම එක හේතුවක් වන්නට පුළුවන්. ටැබූ මාතෘකා වුවද ඉංග්‍රීසියෙන් කතා කල විට වැදගත් කමක් ඇති බැව් සමහරුන් සිතාගෙන සිටීම තවත් හේතුවක්. ඉංග්‍රීසිත්, සිංහලත් භාෂා දෙකක් පමණක්ම නම් එකම අදහස අපට දෙවිදියට දැනේනේ ඇයි? ඒ අපි තාමත් ඉංග්‍රීසිය එක්තරා විෂයක් ලෙස පමණක් දැකීම නිසාද ? එහෙම නැත්තම්  අපි තාමත් ඉංග්‍රීසි නිවැරදිව ඉගෙන නොගැනීම / භාවිත නොකිරීම  නිසාද ?


භාෂාවක් භාවිත කරන ගමන් ඉගෙනීම සහ විලාසිතාවට භාෂාවක් ඉගෙනීම නිසා වෙන ඇබැද්දි ගැන ජුවෙනල් කියන්නේ මෙහෙම ;

"when you are well over eighty,
And go around in public using phrases as Zoe Kai Psyché - 'My life , my soul!' - real bedroom language,
It's most unbecoming"

 ග්‍රීක භාෂාවෙන් Zoe Kai Psyché කියන්නේ මගේ ජීවිතය , මගේ ආත්මය වගේ තේරුමක්. මේ වාක්‍ය ඛණ්ඩය භාවිතා වෙන්නේ ග්‍රීක ආගමික වතාවත් වලදී බොහොම ගරු සරු ඇතිව. අසන්නන් වාලේ ග්‍රීක බස ඉගෙන ගත් රෝම පුරවැසියෙක් හිතනවා මේ වාක්‍ය කාණ්ඩය ඔහුගේ හිත ගිය තැනැත්තියට තම කැමැත්ත දැන් වීමට භාවිතා කරන්න. Zoe Kai Psyché  මහා හඬින් කියමින් නගරය පුරා කාන්තාවන් පසු පස ඇවිදින මහලු රෝම ජාතිකයෙක් දකින ග්‍රීක ජාතිකයෙකුට මොනවා සිතෙවිද? ඔහු අනිවාර්යෙන් සිනහ වේවි, නැතහොත් පුදුම වේවි  රෝමන්කරු Zoe Kai Psyché භාවිත කරන ආකාරය ගැන.

නමුත් රෝමන්කරු දිගටම Zoe Kai Psyché කියමින් වීදි පුරා දිව යාවි. දුවන අතර තුර කැඩුණු ලතින් වලින් ආඩම්බරයෙන් කතා කරාවි. වැරදෙන ග්‍රීක බස ගැන ලැජ්ජා වේවි...

අප සිංහල ඉගෙන ගත්තේ කාගෙවත් බලපෑමකට නොවේ. අප සිංහල ව්‍යාකරණ ඉගෙන ගත්තේ විභාගය සමත් වීමට මිස භාෂාව නිවැරදිව භාවිතා කිරීමට නොවේ. සරලව ප්‍රකාශ කරන්නේ නම්, බොහෝ ලාංකිකයින්  සිංහල ඉගෙන ගෙන නැත, අනාගතයේ ඉගෙන ගන්නේ ද නැත. සිංහල යනු ශ්‍රී ලාංකීය ජන ජීවිතය තුලින් අපට ඉබේම ලැබෙන ත්‍යාගයක් පමණි. ඉබේම ලැබෙන ත්‍යාගයක් නිසා අප එහි දිග පළල මනින්නේ නැත. වැරදුනාට හිතා වෙන්නේද නැත. ව්‍යාකරණ දන්නේද නැත. නමුත් කෙසේ හෝ කියන්නට අවශ්‍ය දේ කියාගන්නට හැකියාව ඇත. ඉංග්‍රීසි භාෂාවත් එසේ විය යුතුය. භාවිතය තුලින් ඉගෙන ගත යුතුය.